Ấn tượng lễ hội Xòe Chiêng xã Trung Đồng
Người Thái có câu: “Không vui, không xòe cây lúa không trổ bông, không xòe cây ngô không ra bắp, không xòe trai gái không thành đôi”. Vì vậy, múa xòe đã trở thành một nét văn hóa, phong tục truyền thống không thể thiếu trong cuộc sống của cộng đồng người dân tộc Thái. Lễ hội Xòe Chiêng là một trong những lễ hội quan trọng của dân tộc Thái vùng Tây Bắc nói chung và người Thái ở bản Phiêng Phát, xã Trung Đồng, huyện Tân Uyên nói riêng. Lễ hội thường được tổ chức vào ngững ngày đầu Xuân năm mới với nhiều hoạt động sôi nổi, độc đáo, hấp dẫn giúp người dân xua đi những mệt mỏi trong một năm lao động sản xuất và tiếp thêm năng lượng cho một năm mới với mùa màng bội thu.
Ảnh: Một số hình ảnh tại lễ hội Xòe Chiêng xã Trung Đồng
Mở đầu lễ hội là màn tái tái hiện nghi lễ gội đầu cuối năm của người Thái. Trong tiếng Thái có tên gọi là “Lúng ta”. Lễ này chỉ được tiến hành duy nhất một lần trong năm. Ở phần lễ, thầy mo làm chủ lễ, thực hiện các nghi thức cúng thần sông thần núi, tưởng nhớ các vị anh hùng dân tộc có công tạo mường, dựng bản. Đây là nghi lễ truyền thống, nêu cao đạo lý “Uống nước, nhớ nguồn”. Bên cạnh đó, nghi lễ còn thể hiện ước nguyện của nhân dân cầu mong xua đi những điều không tốt đẹp trong năm vừa qua, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, người dân trong bản được ấm no, hạnh phúc. Phần hội diễn ra các hoạt động thể thao như: Ném còn, tó má lẹ, đẩy gậy, bắn nỏ, kéo co, đã được đông đảo nhân dân trong xã tham gia với tinh thần giao lưu, học hỏi. Các đội tham gia thi đã chuẩn bị chu đáo về trang phục, dụng cụ thi đấu; các môn thi diễn ra sôi nổi hấp dẫn và quyết liệt đã thu hút đông đảo nhân dân và du khách đến tham gia và cổ vũ.
Khi nhắc đến dân tộc Thái, người ta thường nhắc đến sự kéo léo cầu kỳ, đặc biệt là trong nấu ăn. Với sự chuẩn bị công phu, chu đáo của các đội thi, các mâm cơm dự thi rất đa dạng về món ăn, đậm đà bản sắc, hương vị đặc trưng riêng của đồng bào Thái Tây Bắc. Các món ăn đều sử dụng nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên, thân thiện với môi trường từ thực phẩm chính đến các loại gia vị và được chế biến ngay tại Hội thi tạo nên không khí sôi nổi; các đội tham gia thi đã thể hiện sự khéo léo, chuyên nghiệp khi kết hợp nhiều gia vị, thực phẩm để tạo ra một món ăn mang đậm bản sắc dân tộc Thái.
Việc tổ chức Lễ hội vào dịp Tết Nguyên đán, giúp người dân trên địa bàn xã được tham gia Lễ hội và hòa mình vào các trò chơi dân gian của dân tộc, giúp người dân xua đi những mệt mỏi trong một năm lao động sản xuất và tiếp thêm năng lượng cho một năm mới với mùa màng bội thu. Cùng với đó bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa theo Nghị quyết số 04 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu về bảo tồn và phát huy bản sắc truyền thống văn hóa của các dân tộc gắn với phát triển Du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Trung Đồng là nơi hội tụ của hồn thiêng sông núi với các di tích lịch sử văn hóa, mảnh đất và con người nơi đây gắn liền với xây dựng và thành lập huyện Tân Uyên, là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái.
